twitter
    Ne mutlu Türküm diyene!

Pete Maravich


O, basketbol kariyeri boyunca kaybedenler sinifinda yer almis bir efsane. O, parmaklarini sampiyonluk yüzükleriyle donatamamis bir point guard. O, bireysel basarilarin ötesine gidememis bir Hall of Fame. O, aramizdan ayrilmasinin üzerinden çok zaman geçmis olsa da hala kendinden bahsettirebilen bir kisi. Ve o, basketbol tarihinin en gösterisli sovmeni. O; Pete Pistol Maravich...

PISTOL PETE 

NBA tarihine yön vermek... 

Hemen herkes; Julius Dr. J. Erving'in, Michael Jordan'in NBA liginin gidisatini degistirdigini, bu ligi oldugundan çok farkli noktalara tasidigini kabul eder. Ancak Pistol Pete'in de zamaninda birçok tabuyu yiktigini da kabul etmek gerekir. Pistol Pete; o zamanlar siradan, gösterissiz, uzun oyuncularin hâkim oldugu, ribaund ve savunmanin ön plana çiktigi bir lig olan NBA'de devrim yaratmis oyuncularin basinda yer alir. Gösterisli ve sov agirlikli oyun tarzinin yaninda dis görüntüsüyle de zamaninda kendinden sikça bahsettiren Pete, birçok günümüz yildizina da örnek olmustur. Ki Bob Cousy'den sonra oyunu gösterise döken ilk oyuncu oldugu düsünülür... 

ÇOCUKLUK YILLARI 

Hayatini basketbol topuna adayan bir çocuk... 

Pete Maravich'in çocuklugu da; tipki birçok NBA oyuncusunun oldugu gibi zor sartlarda geçti. Hayatinin çok erken vakitlerinde kendini; kavga, çatisma ve yasa disi islerin had safhada oldugu bir bölgede buldu. 

Ayni zamanlarda, bu kötü durumdan kurtulabilmenin yolunun basketbolden geçtiginin farkina varmisti. Hayat felsefesinin ana temasi basketboldü. Yeteneklerinin sinirli oldugunun farkindaydi. Ancak farkinda oldugu bir sey daha vardi, o da; yetenegini en üst düzeye çikarabilmenin de kendi elinde olduguydu. Ona bu konuda, basarisiz bir koçluk kariyeri olan babasi Press de oldukça yardim etmisti. Pistol'in yasi ilerlerken ilgi alanlari da zamanla azaliyor, günlerini tamamen basketbol topuyla geçiriyordu. Pete herkesten çok çalistigi takdirde zirveye ulasabilecegini biliyordu. Ve bu dogrultuda fundemantal çalismalarini çok disiplinli bir biçimde yapmaya karar verdi. Zaman geçtikçe de kendini gelistirebildigi fark edilebiliyordu. Pete hedefini genç yaslarda belirlemenin meyvelerini hayatinin ilerleyen zamanlarinda toplayacakti. 

Pistol lise takimina 8. sinifa giderken katildi. Lise yillarini üç farkli okulda geçirdi: Daniel (Clemson, S.C.) High School (1961-63), Needham Broughton (Raleigh, NC) (1963-65), Edward Military Institute (Salemberg, NC) (1965-66). Dersler onun ilgi alanina girmedigi için lise yillarinda örnek gösterilebilecek bir ögrenci degildi fakat hiç kimseye benzemeyen basketbolü oynayis sekli ile de örnek bir sporcuydu. Hatta kimilerine göre basketbole ayirdigi zamanin yarisini derslerine ayirsaydi, Dünya yeni bir bilim adami kazanmis olurdu... 

LOUSIANA STATE VE KIRILAMAYAN REKORLAR 

NCAA ligi toplam kariyerinde 44.2 ayi ortalamasi tutturan oyuncu... 

Kolejde ikinci yilini geçirirken Lousiana State University'e katilan Maravich, hala kirilamayan rekorlarin sahibi olmak için bir adim daha atmis oluyordu. inanilmaz hareketlerini de kolejdeki ilk yillarinda görücüye çikartmaya basladi. LSU yillarinda basketbol adina çok önemli düsüncelere sahip olmaya baslamisti. Kazanmak elbette ki önemliydi ama seyirciyi mutlu edebilmek, onlarin ödedigi paranin karsiligini almasini saglayabilmek öncelikli düsüncesi haline gelmisti. Ve bu dogrultuda çiktigi maçlarda kaybeden takimin taraftarlarini bile mutlu etmeye baslamisti.

Pete ayni zamanda o zamanin basketbol anlayisini da degistiriyordu. Oyunu daha sov ve gösterisli bir hale getiren Pistol, insanlarin beyinlerindeki tabulari da yikiyordu. inanilmaz performansiyla dogru orantili olarak artan söhreti onu simartmiyor aksine daha mütevazi ve ne yaptigini bilen bir insan yapiyordu. Pistol insanüstü performanslarindan sonra Ben hadiseyi yemis bitirmisim demiyor, aksine çalismalarina daha da tempo kazandiriyordu. 

LSU'de okudugu üç sezonda toplam 83 maç oynadi ve bunlarin 56'sinda 40 ve üzerinde sayi üretti. Bir maçta da 69, baska bir maçta da 64 sayi atmayi basarmisti. Toplam attigi sayi (3677) ve ortalamasi (44.2) kategorilerinde NCAA rekorlarini elinde bulunduruyor. sut denemesi (3.169), sut basarisi (1.387), serbest atis denemesi (1.152), serbest atis basarisi (893), en fazla 60 sayiyi geçme (4), en fazla 50 sayiyi geçme (2 ve en fazla 40 sayiyi geçme (56) kategorilerinde de rekor sahibi bir oyuncu. Pistol,bu kadar kisisel basarilara ragmen hiçbir zaman takimsal basariyi yakalayamadi. 69-70 sezonunda NIT sampiyonluguna yaklasmislardi aslinda. Fakat çeyrek finallerde Oklahama karsisinda mükemmel bir oyun ortaya koyan Pete sayesinde tur atlanmis ancak Pete'in bu zaferi kutlamak için gittigi gece kulübünde içkiyi fazla kaçirip ertesi gün yari finallerde yorgun olup kötü bir performans sergilemesi sebebiyle de elenmislerdi... 

NBA YILLARI 

Gösterisli oyunun kutsal adami... 

Son derece göz önünde geçen kolej macerasindan sonra sira kapagi profesyonel lige atmaya gelmisti. Birçok takim Pete'ye talip oldu. Çünkü Pete demek seyirci demek, seyirci demek de para demekti. Bu yüzden dolarlari Maravich'e saçmakta kimse bir sakinca görmüyordu. Pistol ilk profesyonel anlasmasini Atlanta Hawks ile yapti. Tahmin edilebilecegi üzere de bu anlasma o zamana kadar ki en büyük anlasmaydi. Ve bir sürü insan sirf Maravich'i seyredebilmek için salonlara kostu. Pete'in gittigi deplasmanlarda seyirci rekorlari kiriliyor, Hawks salonunu hiçbir zaman olmadigi kadar kalabaliklastirabiliyordu. Çaylak sezonunda All-Rookie Team'e seçilen Maravich Hawks formasi altinda üç kez playofflara kalsa da daha ileriye gidememisti. Maravich Atlanta'da geçirdigi dört sezonda 302 maçta sahada yer aldi; 7325 sayi atip, 24.2 sayi ve 5.5 asist ortalamasi tutturdu. 

Maravich oyun tarzinin yani sira dis görüntüsüyle de dönemin oyuncularindan ayirt edilebiliyordu. Zaman zaman renk degistiren saçlari, o kosarken havada uçustugunda basketbol oyunu farklilasiyor ve uzunlarin hâkim oldugu sikici oyun tarzindan kurtuluyordu. Uzun konçlu çoraplari ve günlük hayatta giydigi giysiler de birçok gence ilham kaynagi oluyordu. 

1974-75 sezonundan önce New Orleans Jazz'e geçen Maravich, Atlanta'da dört sezonda yasayamadigi basari sevincini burada yasamak istiyordu. Aslinda takimsal basari disinda birçok seyi Jazz'in baskentinde yasayacakti.1976-77 sezonunda sayi krali (31,1) oldu, yine ayni yil All-Nba First Team'e seçildi, bes kez All-Star maçina davet edildi, bir New York maçinda 68 sayi atti. Fakat hiçbir zaman kariyerinin geri kalaninda oldugu gibi sampiyonluk ve ya ona yakin bir sey yasayamadi. Ama o her zaman seyircileri eglendirdi, takimlarinin biletlerini sattirdi. Basketbolu hiç olmadigi noktalara tasidi. Bugün Jason Williams ve ya Rafer Alston'in maç içinde korkarak yaptigi bazi estetik hareketleri Pete her maçta onlarca defa hiç korkmadan yapti. Ve her hareketinde, her pasinda, her sayisinda ayri bir yaraticilik vardi. Ve o tüm sovlarini kusursuz bir biçimde yapti. Ta ki 1977-78 sezonunun ortasinda ki bir Sixers maçina kadar. O maçta bir fast break sirasinda takim arkadasina bir pas yollamak için havaya siçradi ve yere düstügünde bir seyler degismisti. Pete sakatlandi ve bir daha hiçbir zaman eski formuna kavusamadi. Sakatlanana kadar Jazz formasi giydigi 264 maçta 26,2 sayi ortalamasi tutturdu. Takip eden 78-79 sezonunda sadece 49 maçta görev alabildi ve 22,6 sayi averaji yakaladi. Tabii bu rakam iyi gözükse de Pistol'un oyununda eskisinden eser yoktu. 

Jazz formasiyla basladigi son NBA sezonunda (1979-80) Boston Celtics'e takas oldu. Celtics'e gidis sebebi ise kariyerinde eksik olan yüzügü kazanma ihtimaliydi. Fakat Pistol yeni kurulmus Boston'da umdugundan daha az süre aldi ve aldigi bu az sürelere ragmen 13,7 sayi ortalamasi tutturmayi basardi. Ne var ki Boston, playoflarda Philadelphia'ya elenmekten kurtulamadi. Pete çok önemli bir karar asamasina gelmisti. Boston'in kendine sampiyonluk yüzügü kazandirabilecek bir takim oldugunun farkindaydi ancak süre alma ihtimali de çok azdi.

Ve Pistol kararini verdi: Bir sampiyonluk yüzügü ugruna tüm kariyerini lekeleyemezdi ve Boston'in sampiyonlugunu benchten degil evden izlemeyi tercih etti. Kariyer ortalamalari da su sekilde olustu:658 maç, 15.984 toplam sayi, 24.2 sayi, 5.2 asist ve 4.2 ribaund. 

Pistol hayattaki tek arkadasiyla yollarini ayirmisti ve bir çikmazin içerisindeydi. Babasi kanserle verdigi savastan galip çikamayip hayata gözlerini yummustu. Annesi de kendini alkole verip intihara basvurmustu. Pete ne yapacagini bilmiyor ve önüne gelen her seyden yardim almaya çalisiyor, karsisina çikan tüm olgular ile mutlu olmaya çalisiyordu. Ve para, san söhret gibi olgularla bulamadigi mutlulugu baska alanlarda aramayi denedi. Hayati yavas yavas rayina oturmaya basladi ve hayatinda hiç olmadigi kadar mutluydu. Egitim seminerlerine katildi, gençlere basketbolün temel ilkelerini ögretmek için kasetler doldurttu. 

O artik bir efsaneydi. Oyunu basketbola yeni baslayan gençlere ögretiliyor, gençler onun hücumdaki kurnaz oyun tarzini örnek aliyordu. Basketbolu tasidigi nokta yüzünden herkes ona saygi gösteriyordu. Utah Jazz Ekim 1985'te 7 Maravich formasini emekliye ayiriyordu. Daha sonra, 1986 yilinda, 39 yasindayken Naismith Memorial Basketball Hall of Fame'e seçildi. Ayrica Hall of Fame'e seçilen en genç oyunculardan biri oldu. 

Ama Pistol Pete efsanesi, 5 Ocak 1988 sabahinda, California'da bir basketbol maçi sirasinda son buluyordu. O belki Benim dogdugum zaman, basketbol topunu elime aldigim ilk andir. derken elinde basketbol topu varken ölecegini hissetmis olabilir. Çünkü esi Jackie'nin dedigine göre hayattaki tek amaci basketbol oynarken ölmektir. 

Onun oyununu Jason Williams'in gösterisli paslarinda, Tim Duncan'in isine verdigi ciddiyette, Ray Allen'in sutlarinda, Rafer Alston'in akil almaz turnikelerinde ve Allen Iverson'in sayi yapma arzusunda görebiliyoruz. Ve anliyoruz ki o ölmedi; bu oyuncularla bize hala kendini gösteriyor.


0 yorum:

Yorum Gönder